“Ik heb geen bijzondere talenten. Ik ben alleen maar hartstochtelijk nieuwsgierig.”
– Albert Einstein
Hoe komt het dat we computers hebben uitgevonden? En medicijnen tegen ziektes? En irrigatiesystemen? En het wiel? Dit danken we aan deze geweldige eigenschap. We zouden nog steeds over de savannen van Afrika struinen (zoals ooit onze verre voorouders) als we deze eigenschap niet hadden.
Waar ik het over heb?
Natuurlijk over nieuwsgierigheid.
Iedereen is nieuwsgierig
Bovenstaande quote van Albert Einstein, toch niet de minste, hoort bij ons, de diersoort Mens. Deze soort is zo succesvol omdat we nieuwsgierig zijn.
Als ik over een plaats in Afrika lees, dan open ik, hup, Google Maps en kijk waar dat ligt. Kom ik een woord tegen dat ik niet ken, dan zoek ik het op. En elk jaar op vakantie naar dezelfde plek is misschien goed voor je rust, maar niet voor je hersenen; die houden van een uitdaging.
Het begint al jong
Kijk eens naar jonge kinderen. Alles is interessant: elke zandkorrel, elke steentje wordt bekeken. Eten is niet alleen ‘voer’ maar ook speelgoed. Mijn jongste dochter kon zich als baby uren vermaken met een doos wasknijpers: in haar mond, laten vallen, er aan voelen, er in knijpen, etc.
En houdt niet op
Wat we denken blijkt niet te kloppen, we worden niet minder nieuwsgierig als we volwassen worden. We blijven nieuwsgierig, alleen anders. De ‘diversive curiosity‘ of de verrassing neemt wel af in de loop van ons leven. Gewoon, omdat we al zo veel mee hebben gemaakt. Terwijl de ‘epistemic curiosity’, interesse in kennis, blijft. Ook als we ‘oud’ zijn. (bron: Mario Silvio – Why).
We blijven zoeken op Google Maps.
We willen de nieuwste gravelbike, natuurlijk vanwege de status, maar ook omdat we nieuwsgierig zijn.
En we blijven Boer zoekt Vrouw kijken, gewoon omdat we nieuwsgierig of ze elkaar krijgen. En elke keer weer verbaasd zijn, dat zúlke mensen ook bestaan.
Curiosity is a fundamental human trait. Everyone is curious, but the object and degree of that curiosity is different depending on the person and the situation.
Nieuwsgierig zijn is leuk
Als we nieuwe dingen leren worden we beloond met dopamine, een neuro-transmitter die ons beloningssysteem activeert. We worden blij. Zo leren we dat nieuwe dingen leren leuk is.
Nieuwsgierige mensen gaan op onderzoek uit. Ze willen weten hoe dingen in elkaar steken. Onze hersenen (en die van bepaalde diersoorten) zitten zo in elkaar dat we nieuwsgierig blijven en dat stuwt ons voort.
Onze hersenen willen graag nieuwe dingen zien: ze zoeken beelden die niet kloppen. Ons menselijke oog heeft vooral aandacht voor afwijkingen van het normale. Ons kritisch oog blijft nodig bij de analyse van bijvoorbeeld röntgenfoto’s.
En ze zien dingen die er niet zijn: en proberen er dan toch iets logisch van te maken. Daarom zien we ook konijnen of kastelen in wolken.
Nieuwsgierigheid zit in ons. Al is de een, van nature, wel nieuwsgieriger dan de ander. Maar daar is wel wat aan te doen.
Nieuwsgierigheid is te trainen
Nieuwsgierigheid veraangenaamt ons leven. Je bent meer geïnteresseerd in je omgeving – in de mensen om je heen. Nieuwe dingen leren en zien geven ons ook nog eens een lekker gevoel. Door de dopamine die vrij komt. En het houdt je scherp en fit.
Hoe oud je ook bent, het blijft belangrijk om je nieuwsgierigheid te trainen en dat kan ook.
En hoe dan? Nou zo:
1. Door na te denken over verschillende oplossingen
Een van de bekendste oefeningen om dit te doen is de volgende. Bedenk zo veel mogelijk toepassingen voor een baksteen.
2. Door te kijken vanuit verschillende perspectieven
Bijna hetzelfde, maar net anders. Kijk met verschillende blikken, petten of posities naar iets. Een oefening hierbij kan zijn: kijk naar een probleem en ga op zoek naar zoveel mogelijk oplossingen. En kijk hier dan samen met verschillende professies naar.
Bijvoorbeeld: hoe krijg ik meer stemmers naar de stembus. Bestudeer dit samen met psychologen, sociologen, antropologen, bestuurskundigen, politicologen, en natuurlijk ervaringsdeskundigen, etc.
3. Doe iets nieuws
Dagelijkse gewoonten en rituelen zijn lekker. Je hoeft niet na te denken kunt zo energie uitsparen. Maar wil je nieuwsgierigheid stimuleren, moet je juist nieuwe dingen doen.
Eet eens iets wat je niet kent, verhuis, leer nieuwe mensen kennen, een nieuwe taal of begin een nieuwe hobby. Iets simpels, zoals met je andere hand tandenpoetsen, kan al helpen.
4. Bekijk je huidige omgeving met nieuwe ogen
Lijkt een beetje op punt 2. Maar nu doe je dit in je eentje. Bekijk je huis, garderobe, werk of partner met een frisse, nieuwe blik.
Verplaats je bijvoorbeeld in iemand anders en bekijk alles op een nieuwe manier. Doe net als Paul McCartney die, in het begin van de Beatles, Buddy Holly of Little Richard imiteerde.
Als ik ons standaardrondje wandel met de hond, ben ik vaak met mijn gedachten ergens anders. Om mijn nieuwsgierigheid te prikkelen, let ik af en toe juist extra op. Ik bestudeer bloemen die ik zie. Bekijk de mensen (en hun hond) of let hoe mijn hond wandelt en waar hij aan snuffelt. Ik doe alsof ik dit rondje voor de eerste keer loop. Zo stimuleer ik mijn interesse-spier.
Voor inspiratie, lees hier de blog van Austin Kleon – Embrace bewilderment.
