Op een woensdagavond 30 november 2016 was Jan Terlouw bij De Wereld Draait Door. Bij deze link kun je kijken wat je er zelf van vindt.

 

Ik vond dat ik hier ook wel wat over kon zeggen. Maar wat?

 

Wilde ik iets zeggen over het touwtje-uit-de-brievenbus? Dat was een mooie metafoor, maar helaas, we kunnen niet naar een utopisch verleden.

 

 

Wilde ik het hebben over de echt grote problemen met de mensheid waar we mee te maken hebben, zoals dreigende oorlogen, discriminatie en natuurlijk de klimaatcrisis? Heel belangrijk, maar nu even niet.

 

Ik kan het natuurlijk hebben over politici die niet meer te vertrouwen zijn. En het ‘volk’ dat niet meer door de politici vertrouwd wordt. Dus hup, werken aan het terugwinnen van het vertrouwen. Toe maar, ga je gang.

 

Vertrouwen terugwinnen?

 

Jan Terlouw gaf aan dat we elkaar weer moeten gaan vertrouwen. Tja, meneer Terlouw, behalve dat u van D66 bent, wat natuurlijk geweldig is, heeft ook ook nog eens gelijk. Wantrouwen is een groot probleem. Niet alleen in onze samenleving maar ook in relaties. Als je de ander niet kunt vertrouwen, dan zal er nooit een goed relatie kunnen ontstaan.

Nou Els, vertel eens, hoe doe je dat dan vertrouwen terugwinnen en wat heb je er bij nodig?

 

Vertrouwen is een construct. Je kunt het niet vasthouden of aanraken. Nee, het wordt geconstrueerd door mensen. Dus bij elk contact met andere mensen kunnen we (opnieuw) werken aan vertrouwen.

Je hebt bewijzen nodig!

 

Als je iemand wilt gaan vertrouwen ga je op zoek naar bewijzen. Bewijzen dat hij/zij te vertrouwen is. En als de ander dingen doet die passen bij het beeld van vertrouwen, dan zal je vertrouwen in de ander toenemen. Maar……..

Leer verder kijken dan je neus lang is.

 

Stel je bent Feyenoord-fan (ja, bijna niet voor te stellen) en je ziet een groepje Ajax-fans. Hoe aardig ze ook zijn, hoe veel ze ook op jou lijken, jij zult waarschijnlijk alleen de Ajaxkleuren, de spandoeken en hun liefde voor Ajax zien. Die jongens zijn dus niet te vertrouwen. Het lastige is, dat wij vaak niet meer zien dan wij willen zien.

Aanvaard dat mensen van mening verschillen!

 

Onenigheid werkt niet stimulerend. Als je het vaak met elkaar oneens bent is het lastiger om die ander te vertrouwen. Helemaal als je het idee hebt dat er geen ruimte mag zijn voor jouw mening.

 

Vaak wordt deze angst (dat je niet serieus genomen wordt) geneutraliseerd door te zeggen dat je die ander niet vertrouwt. Hij is het niet met mij eens en dus hij is tegen mij.

Scheid de persoon van de zaak of rol

 

Wilders beschuldigde één van de rechters in zijn laatste proces van vooringenomenheid. Zij zou zich negatief uitgelaten hebben over hem of zijn uitingen, dus was als rechter niet te vertrouwen. Zijn beschuldiging kwam er op neer dat zij niet in staat zou zijn, zaak en persoon te scheiden. Maar het lijkt mij eerder dat hij daar niet toe in staat is.

 

 

Zoals ik in mijn vorige nieuwsbrief vertelde, is de rol van raadslid iets anders dan de persoon die deze rol ‘speelt’. Als je dit niet ziet zal het lastiger zijn om deze persoon te vertrouwen.

Pas op voor het Calimero-complex

 

Mensen die er moeite mee hebben om anderen (en zichzelf) te vertrouwen kunnen leiden aan het Calimero-complex (ken je hem nog).

“want zij zijn groot en ik is klein
en dat is niet eerlijk. Oh, nee!“

 

Je ziet anderen als een onderdeel van een machtige en grote groep (de zakkenvullers), terwijl je jezelf ziet als een een (zwakke) eenling of onderdeel van een zwakke groep (waar natuurlijk weer niet naar geluisterd wordt).

100% veiligheid bestaat niet!

 

Wat mij opvalt is dat wij sinds een tiental jaar steeds meer veiligheid eisen. In het begin van de 21ste eeuw ging het om meer ‘blauw op straat’.

 

Maar het gaat niet meer om de werkelijke veiligheid. We zijn in Nederland nog nooit zo veilig geweest en er is nog nooit zo weinig criminaliteit geweest. Het gaat om de veiligheidsbeleving. Een vage kreet, maar mijn ouders weten precies wat daar mee bedoeld wordt. Alles buiten de deur is in principe eng en een potentieel gevaar. Dat de meeste mensen nog steeds gewoon in hun bed overlijden doet er niet toe.

 

Dus stop met dat eisen dat je je eerst veilig moet voelen, voordat je iets of iemand gaat vertrouwen. Of dat nu in een relatie is, op je werk of op straat. Het gaat onze problemen niet oplossen.

 

Sterker nog, meer subjectieve veiligheid zorgt voor meer wantrouwen. Wat dus weer vraagt om meer veiligheid.

Begin met zelfvertrouwen!

 

Het laatste punt vind ik het belangrijkst. Veel mensen zijn onzeker en risicomijdend. Het ergste wat ze doen is klagen over dat de wereld één groot gevaar is (zie ook het punt hierboven). We willen eerst dit gevaar bezworen hebben, vervolgens vertrouwen we anderen en als laatste vertrouwen we onszelf. Of beter: durven we onszelf te tonen.

 

Of je jezelf (en anderen) vertrouwt heeft niets te maken met de omstandigheden, maar hoe je met deze omstandigheden omgaat. Het gaat om de vraag of je je door tegenslag of stomme mensen van de wijs laat brengen of juist niet.

 

En er is vast meer…..

 

Weet jij nog andere manieren om andere mensen en jezelf te vertrouwen?
Zijn er nog punten die ik niet genoemd heb?
Ben je het misschien totaal niet met me eens? Laat het me weten! Leuk!

 

En wil je weten of ik iedereen vertrouw? Nee, ik vind het ook lastig om anderen en mijzelf te vertrouwen. Als ik de krant lees zie ik vaak potentiële gevaren.

 

Toen de ‘oorlog’ in Syrië begon was ik bang voor een derde wereldoorlog. Nu Trump veel pro-Russische ministers aanstelt maak ik me nog meer zorgen over het uiteenvallen van Europa dan ik al deed.

 

Wat ik dan vaak doe is factchecken: op zoek naar het werkelijke verhaal. Vaak helpt dit om de ellende in de wereld te relativeren en een beetje vertrouwen in de mensheid te houden.