Alain de Botton is mijn filosofische held (natuurlijk na Socrates). Hij is een van de initiatiefnemers van The School of Life, een ‘school’ voor volwassenen met cursussen die ons helpt om de uitdagingen van de moderne tijd aan te kunnen.
Hoe komt het dat communiceren zo moeilijk is, ook al doen we nog zo ons best. De belangrijkste redenen zitten in ons hoofd.
1. We hebben slechte rolmodellen gehad
Veel wat we doen en vooral hoe we het doen leren we in onze jeugd. Vooral van onze ouders, maar ook van leraren, familie en vrienden (en hun familie). Onze ouders houden veel van ons, maar leren ons niet hoe we rustig en heldhaftig op vervelende mensen en situaties moeten reageren. Als je vader (of moeder) gefrustreerd thuis komt van het werk, zie je vaak niet hoe goed hij het probleem op zijn werk heeft opgelost, maar alleen hoe hij zich afreageert op zijn kinderen of zijn vrouw.
2. je kunt alleen goed communiceren als je “goede” dingen te vertellen hebt
We worstelen met ons zelfbeeld. Veel slechte communicatie wordt slecht omdat we van onszelf vinden dat we het eigenlijk niet mogen zeggen, het niet mogen denken, dus er zeker niet met iemand over mogen praten. We zijn streng voor onszelf en zijn dan bang dat de ander ook streng is voor ons.
Schaamte voor onszelf zit vaak goede communicatie met een ander in de weg.
3. het zal je kwetsen als ik echt vertel wat ik wil zeggen
De worsteling met de waarheid (niet) mogen zeggen in het sociaal verkeer is groot. Als je zegt wat je werkelijk vindt zal je de ander kwetsen en dat wil je voorkomen. Dus zeggen we wat we denken dat de ander wil horen.
Het is belangrijk bij sociale contacten dat je zorgt dat de ander zijn imago is tact kan laten (zie ook mijn blog over Goffmann en het is stand houden van je ‘facade’).
4. niemand begrijpt me toch niet
Als we iets willen aan een ander zit vaak al in ons hoofd de gedachte dat de ander ons niet gaat begrijpen. Deze gedachte zit ons dan in de weg. Vaak gebaseerd op eerdere ervaringen. Als je vorige keer iets probeerde te zeggen en dat kwam niet over, zul je bang zijn dat het nu ook weer niet over zal komen.
Toch is het zo dat je kunt leren communiceren en niet moet toegeven aan alle vooronderstellingen en vooroordelen.
Wil je het oorspronkelijke verhaal in het Engels lezen? Dat kan hier.