Update: 12 april 2021

Na de historische overwinning van Joe Biden en Kamala Harris eind 2020 is er nu een interessante overwinning van D66 onder leiding van Sigrid Kaag. Ze kwam op mij eerst niet over als een perfect rolmodel voor vrouwen, maar ik heb het Kaag-effect enorm onderschat. Want de klinkende overwinning van D66 kan toch niet alleen komen door het geweldige verkiezingsprogramma van deze partij. Nee, hier heeft Kaag een goede rol in gehad. Haar debatten waren heel goed.

Update 8 november 2020
Gisteravond is Joe Biden uitgeroepen als nieuwe, aanstaande president van de Verenigde Staten. Dat is voor alle democraten in de wereld een pak van het hart. Maar wat nog interessanter is: de Vicepresident is een vrouw van zwart/indiaanse afkomst. Wat zij aangaf is dat zij hoopt dat zij niet de laatste vrouw is op deze plek. En, ze wil een rolmodel zijn voor meisjes. En ik denk dat dit heel belangrijk is. Want rolmodellen zorgen er voor dat vrouwen (en andere minderheden ) gaan geloven in eigen kunnen).

Waarom is een rolmodel handig?

Wat heb je aan een rolmodel? Als een voorbeeld om je aan te spiegelen en te worden zoals zij/hij? Nee, alsjeblieft niet. Kijken naar hoe anderen het doen of een voorbeeld te hebben, betekent niet dat je de ander(en) letterlijk moet kopiëren. Een rolmodel is belangrijk, omdat je gedrag kunt afkijken en er van kunt leren.

Voor vrouwen en minderheden is een rolmodel ook een teken van emancipatie: zie je dat jij dit ook kunt bereiken! Kaag blijkt heel wat vrouwen geïnspireerd te hebben om de politiek in te gaan. En ook Kamala Harris (en ook Michelle Obama) zijn een zeer inspirerend rolmodel voor (zwarte) vrouwen.

We kunnen geen Obama worden (en dat zal me ook nooit lukken), maar je kunt wel van hem leren. En wat hoop ik dan te bereiken? Natuurlijk zelf een betere politicus te worden. Zeker op het gebied van overtuigen kan ik nog een heleboel leren.

Wie zijn dan goede voorbeelden?

Desnoods is het Margaret Thatcher

Een ex-collega van mij had een heel bijzonder rolmodel: hij was een enorme fan van Margaret Thatcher. Dit terwijl hij te jong was om haar bewust meegemaakt te hebben. Maar hij vond de manier waarop ze in debatten de boel naar haar hand zette, geweldig. Hij keek veel op youtube om de kunst van haar af te kijken.

Veel beter: Els Borst

Veel van mijn vrouwelijk collega’s hebben Els Borst als voorbeeld gekozen. Zij is een van de eerste vrouwelijk vice-premiers geweest. zij was minister van volksgezondheid in de Kok I en Kok II. Lees hier meer over haar.

Van haar stijl kan ik me niet veel herinneren. Volgens mij was ze zeer vasthoudend, niet van haar stuk te brengen en inhoudelijk zeer sterk. Het Els Borst Netwerk, het vrouwennetwerk van D66, is naar haar vernoemd.

Met kop en schouders: Barack Obama en Bill Clinton

Twee mannen springen er internationaal bovenuit: Barack Obama en Bill Clinton. Beiden worden geroemd om hun spreekvaardigheid en hun charisma. Zeker Bill Clinton praat met je in plaats van tegen je. Hij geeft je het gevoel dat hij je begrijpt.

Is een vrouwelijk rolmodel eigenlijk wel nodig?

Toen ik begon met werken vond ik het best jammer dat ik zo weinig vrouwelijke voorbeelden had. Ik had sowieso weinig vrouwelijke collega’s. De vrouwen met wie ik werkten waren meestal secretaresses of assistenten. En soms kwam ik vrouwen tegen in de ‘hogere functies’ maar die zag ik niet altijd als goed voorbeeld. Dus vind ik, door ervaring wijs geworden dat je vrouwelijke rolmodellen niet altijd moet idealiseren. Net zo als je stomme mannen hebt, heb je ook stomme vrouwen.

Toch ben ik ook echt toffe vrouwen tegengekomen. Vrouwen die naast het hebben van een gezin altijd gewerkt hebben. Of omdat het moest (weduwe of gescheiden) of omdat ze daar voor gekozen hadden. Ik werkte aan het begin van mijn loopbaan bij een echt mannenbedrijf, in de logistiek. Hartstikke leuk en leerzaam. Maar het was extra leuk als ik dan een keer een vrouw tegenkwam met wie je over ‘vrouw-zijn’ kon praten. Want one-of-the-guys zijn op je werk, was niet altijd simpel. Ik was nou eenmaal een vrouw. En hoe deed je dat vrouw-zijn in zo’n mannenwereldje. Daar heb ik met een aantal vrouwen goede gesprekken over gehad (en ook enorme lol).

Dus vrouwelijke rolmodellen zijn, voor vrouwen, heel belangrijk. Bijvoorbeeld om te leren hoe je met die haantjes om kunt gaan.

Het machowereldje bij Nedlloyd (bestaat al lang niet meer) verschilt niet zo veel van de haantjescultuur in de politiek. Het is dus goed om met vrouwelijke collega’s te praten over hoe zij omgaan met politieke cultuur.

Zoals ik hierboven al heb aangegeven kunnen vrouwelijke rolmodellen heel goed zijn voor jonge meiden: zo krijgen zij het geloof dat ze, ondanks dat ze vrouw zijn (en/of zwart, gekleurd, Aziatisch, Turks, etc.) wel wat kunnen bereiken.

Heb jij rolmodellen? Vrouwen of mannen die jou een goed voorbeeld zijn in je werk?  Noem ze ons en vertel er bij waarom je deze mensen als rolmodel ziet.

Nu Kamala Harris de nieuwe vice-president wordt van de VS ben ik heel benieuwd in hoeverre ze anderen gaat inspireren. Dat ze een goeie vice-president zal zijn, daar twijfel ik niet aan.

De blog heb ik op 8 november 2020 aangepast naar aanleiding van de uitslag van de presidentsverkiezingen van 3 november 2020.

Ondertussen heb ik de blog verder aangepast n.a.v. de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021.