We bleken allemaal dezelfde irritatie te hebben over onze bezoekers van gisteravond, toch gingen we hier allemaal anders mee om. De een was geduldiger dan de ander. Sommigen gingen jennen en zeuren, anderen bleven gefocust op waar het allemaal om draaide. Onze achtergrond, wereldbeeld en ervaringen bepalen hoe we met zo’n situatie omgaan. 

De bezoekers waren de deur nog niet uit en we waren het er al met z’n allen over eens: wat een arrogante houding hadden deze twee heren. We buitelden over elkaar heen om te zeggen wat we er van vonden. Dus daar waren we het over eens. Wat maakt dan dat, hoe eensgezind we ook waren, ons gedrag tijdens de vergadering totaal níet op elkaar leek?

Geconstrueerde ervaringen

Ik zal niet verder ingaan op de inhoud van de vergadering of de twee heren die op bezoek waren. Het zou niet leuk zijn als jullie raadden om wie het ging. En trouwens, vanuit hun standpunt gezien was hun gedrag nog verklaarbaar ook.

Waar het mij om gaat is dat iedereen er zo anders mee omgaat. Ik had tijdens de bespreking zelf niet de indruk dat anderen, net als ik, de mannen arrogant vonden. Bij de meesten was geen of weinig irritatie te merken.

Ik vind het uitermate interessant om te merken hoe verschillend mensen reageren op een situatie die, naar later bleek, hetzelfde ervaren werd.

Dus eenzelfde ervaring kan een andere reactie opleveren.

Dus hoe kan het dan dat 8 mensen en één situatie waar we allemaal hetzelfde over dachten tot 8 verschillende reacties leidde?

Het was dus niet dat deze acht verschillende reacties voortkwamen omdat we alle acht anders dachten over de vergadering. Nee, we vonden het allemaal een zinloze bijeenkomst en vonden de mannen allemaal arrogante ballen. Het zit dus in iets dat bepaalt hóe ieder reageert op wat er om hen heen gebeurt. Dat komt omdat de situatie zélf niet bepaalt hoe wij mensen erop reageren. Nee, onze vorige ervaringen met andere mensen, onze herinneringen, ons wereldbeeld bepaalt hoe wij reageren. Wij construeren op dat moment de situatie. Samen, maar wel op basis van ons eigen ‘wereldbeeld’.

Alles is een construct

Veel dingen zijn sociale, culturele constructies*). Gemaakt door interactie tussen mensen. Relaties, liefde, een team, vriendschap, vergaderingen zijn voorbeelden van situaties die wij construeren en zo in de wereld zetten. Soms zit er een structuur omheen, je hebt een kamer met muren en een vergadertafel met stoelen. We gaan daar zitten en dan zijn we aan het vergaderen. Maar wat vergaderen is is geconstrueerd door de mensen die daar zitten, samen met hun cultuur, ervaringen, etc.

Ook psychologische en neurologische processen, die in je hoofd plaatsvinden blijken constructen te zijn. Gevormd door ervaringen en cultuur.

*) Nou is niet alles een construct. Dat water bij 100 graden Celsius kookt of hoe een huis gebouwd is is gewoon natuurkunde.

Dus daarom reageren we allemaal anders op dezelfde situatie.

Ons idee over hoe je hoort om te gaan met een bepaalde situatie, maar ook ons idee over emoties etc. is verschillend. Want we zijn allemaal anders opgevoed, hebben een andere achtergrond, andere leeftijd. Dus reageren we anders. Maar we hebben blijkbaar ook een gemeenschappelijke cultuur.

Dus we vinden min of meer hetzelfde van een situatie (gemeenschappelijkheid), maar reageren anders (verschillende manieren om er mee om te gaan).

Dus ik liep na 5 minuten al te loop tegen de arrogantie, ook de collega rechts van mij liet al snel blijken dat hij het maar niks vond. Een aantal deed z’n best om vragen te stellen en de dialoog gaande te houden. De meesten zeiden niks en zaten de tijd uit. Slechts eentje hield z’n kop erbij en gaf na 20 minuten aan waar we hier nu precies voor bij elkaar zaten en kaderde het gesprek goed in. Zo kregen we uiteindelijk de antwoorden op de vragen waar het precies om draaide. Ik was ondertussen zo chagrijnig geworden dat ik niet eens meer beschaafd gastvrouw kon blijven spelen (wat ik in feite was).

Ik vind het altijd leuk om dit soort situaties achteraf te analyseren en te kijken wat er nu precies gebeurde. Ik kijk dan of ik parallellen kan trekken naar de theorie (in dit geval het feit dat zo’n vergadering een construct is).

Maar ook wat ik er van kan leren. Nou, dat lijkt me wel weer duidelijk: ik moet me minder laten opfokken door dit soort mensen en/of situaties. Hoe het komt dat ik me zo liet opfokken? Lees hier mijn blog over emoties.