In een eerdere blog heb ik geschreven over het veranderen van (slechte) gewoontes en hoe moeilijk dit is. Een van de barrieres is de gedachte dat je niet kúnt veranderen. Dit noemt Carol Dweck in haar boek een fixed mindset. Je werpt hierbij allerlei gedachten op om waarbij het bewijs dat veranderen onmogelijk is steeds bevestigd wordt. Maar volgens haar kan het ook anders.
Waarom was het ook nog maar lastig om een gewoonte af te leren?
Een gewoonte is een geautomatiseerde routine of een aantal geautomatiseerde routines. Deze geautomatiseerde routines kan je wel vervangen door een andere routine, maar afleren is lastig.
Die nieuwe routine moet eerst inslijten. Dit kost, aandacht, tijd en energie. En daar hebben onze hersenen een hekel aan.
Wat hebben we nodig om gewoontes te veranderen? Ten eerste moet je er in geloven, ten tweede hoe een gewoonte in elkaar zit, verder heb je een plan nodig en je hebt steun nodig. Een beloning werkt daar goed bij. Wat ook handig is dat je moet willen. En daar komt het verhaal van deze blog bij kijken: als je het idee hebt dat alles van tevoren vast staat dan gaat veranderen natuurlijk nooit lukken.
Fixed mindset versus Growth mindset
Een mindset is een mooi woord voor een manier van denken. Een fixed mindset zorgt voor vastdenken. Je bent bang voor kritiek, verandering en wil je daarom niet inspannen. Het gaat toch nooit wat worden, denkt een persoon met een fixed mindset.
Een Growth mindset (een gevoel van vrije wil) denkt in ontwikkelingen en in ‘losdenken’. Ziet uitdagingen als iets wat er bij hoort, heeft uithoudingsvermogen en ziet in alles een kans om te leren.
Hieronder zie je een schema uit het boek van Carol Dweck.
Fouten maken mag!
De reden waarom mensen vastdenken kan zijn dat ze bang zijn om dom over te komen. Of ze willen vooral aardig gevonden worden (mmmmhmm, herkenbaar). Bang zijn om een ‘loser’ gevonden te worden speelt ook een rol.
Want je moet je wat kwetsbaarder en onafhankelijker durven stellen bij de growth mindset.
Als je een growth mindset hebt heb je een passie voor leren en je blijven ontwikkelen.
Het boek van Dweck is niet het zoveelste zelfhulpboek dat op niets gebaseerd is. Ook geeft zij niet aan dat je, als je maar je best doet, de nieuwe Einstein kunt worden. Haar theorie is goed onderbouwd door wetenschappelijk onderzoek. Zij heeft ook onderzocht hoe je kunt leren om deze leerstand te komen.
Door elke fout te zien als een moment om te leren. En dat intelligentie niet (alleen) iets is wat je bent, maar iets is dat ontwikkeld kan worden.