Iets eenvormig vinden is een kwestie van niet goed kijken, aldus Pieter Hoexum in een interview met NRC op 13 juni 2021. En hij haalt Wittgenstein aan: Denk niet, maar kijk.

Een heel goed idee. Als je weer es op pad gaat en om je heen kijkt, stop dan met denken en observeer. En bekijk alles wat je kent eens vanuit een ander standpunt.

Elk keer dezelfde route

Twee keer per week ga ik met mijn hond wandelen in een bos, vlakbij Groningen. Een bos waar honden niet aan de lijn hoeven. Boris struint dan wat rond, snuffelt overal en controleert wie er de afgelopen dagen zijn/haar plasje gedaan heeft. Ik wandel meestal hetzelfde rondje. Soms linksom, soms rechtsom.

Mijn echtgenoot vindt dit saai. “Je kent het nou toch wel?”, zegt hij. “En zo mooi is het daar niet.” Hij fietst en kiest het liefst elke keer een andere route. En komt dan met verhalen over waar ze koffie gedronken hebben en wat ze gezien hebben.

Hetzelfde doen met een andere uitkomst

Maar, zo saai is steeds hetzelfde rondje lopen helemaal niet. Alles verandert steeds. Het licht is anders, je komt andere mensen tegen en het seizoen is anders.

Eigenlijk ben ik steeds een ander mens als ik daar rond loop. Soms goed, soms slecht gehumeurd. Uitgerust of juist heel moe. En alles daar tussenin.

En dat geldt ook voor Boris, de hond.

Elke ervaring is anders

Het fijne van steeds dezelfde route lopen is dat je elke keer wat anders ziet.

‘s Ochtends vroeg schijnt de zon mooi door de bomen en zie je zonnestralen. Een roodborstje laat zich zien.

Later op de ochtend wordt het drukker in het bos. Er lopen andere honden rond. De een loopt vrijmoedig op Boris af. Een snauw van Boris en de hond loopt weer weg. Een andere hond gaat dociel plat op de grond liggen. Baas trekt en sleurt om hond mee te krijgen. Maar pas als Boris de andere hond uitgebreid besnuffeld heeft kan iedereen weer doorlopen. De hondenlogica wint.

Andere hond

In de loop van de jaren heb ik Boris een andere hond zien worden. Eerst alleen maar afwerend tegen andere honden. Spelen kende hij niet. Toen hij eenmaal gewend was, wilde hij af en toe wel spelen. Vooral heel hard achter elkaar aanrennen vond ie erg leuk. En nu is hij een oud mannetje geworden wil hij vooral met rust gelaten worden. Door dit jaar in, jaar uit te observeren zie je de ontwikkeling (met het risico dat ik hondengedrag uitleg met mensenlogica).

Ander bos

Het bos verandert ook in de loop van de jaren. Er komen olifantenpaadjes bij. Die vervolgens weer afgesloten worden door de beheerders van het bos. En die worden dan toch weer in gebruik genomen door de wandelaars.

Dezelfde route, jaar in jaar uit, andere ervaringen.

Beperking en meesterschap

Zoals Hoexum aangeeft in zijn interview geeft het kijken naar eenvormigheid inzichten. Als je alleen de eenvormigheid ziet (in buitenwijken bijvoorbeeld) dan heb je niet goed gekeken.

En daar ben ik een groot voorstander van. Juist binnen de kaders van steeds dezelfde wandeling, door datzelfde bos, met diezelfde hond is veel te zien. Elke nuance, elke verandering valt dan op.

In de beperking toont zich de meester!

En is het pleiten voor beter kijken belerend (Zoals Hoexum zich afvraagt)? Dat zou kunnen. Maar de weerstand tegen eenvormigheid en gewoontes is zeker neerbuigend (en daar plaag ik mijn echtgenoot dan ook mee).