Om met de deur in huis te vallen, creatief en innovatief denken kan iedereen. Je moet er alleen wel wat voor doen. Toevallig kwam ik het boek tegen “How to Think Like Leonardo da Vinci: Seven Steps to Genius Every Day” van Michael Gelb. Hierin geeft hij zeven tips (stappen) om net zo’n genie te worden als Leonardo. Nou weet ik niet of je meteen een genie wordt als je mijn blogs leest, maar je kunt het proberen.
Een genie worden?
Nou weet ik ook meteen waarom ik dit boek overgeslagen heb. Natuurlijk worden we geen genie als we deze tips maar opvolgen. Mensen zoals Leonardo da Vinci zijn uniek en komen we maar 1x in de zoveel tijd tegen. Hoe hij zijn vaardigheden combineerde en niet alleen schilder was, maar ook uitvinder (en nog meer), was zeker in zijn tijd, de 15e eeuw, uniek.
Aan de andere kant, in deze tijd waar creativiteit belangrijker wordt is het wel goed om op zoek te gaan naar de Leonardo in ons allemaal. Andere manieren van werken, politiek bedrijven en omgaan met de uitdagingen van onze tijd vragen om meer creativiteit en meer originaliteit. En daarvoor kunnen we heel goed kijken wat Leonardo ons te bieden heeft.
1. nieuwsgierigheid
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig. Maar zodra we naar school gaan worden we getraind in het geven van antwoorden en stopt het vragen stellen. Terwijl, Volgens Gelb, Leonardo een onverzadigbare houding had en nieuwsgierig was naar alles om hem heen.
Stop dus met te denken dat je alles (al) moet weten. Onwetendheid is de basis van nieuwe kennis.
Tip:
Stel vragen, vooral waarom-vragen. Mensen zullen je vervelend of dom vinden (want we houden niet van vragenstellers), maar blijf doorvragen. En probeer tot de kern te komen.
2. Onderzoekende geest
Onderzoek alles. Bekijk alles vanuit verschillende perspectieven. Probeer in je omgeving tegenspraak te organiseren. Zorg in je bedrijf, team of partij voor verschillende geluiden.
Verschillen zijn misschien spannend, maar helpen ook om ander te leren kijken. Ga met andere mensen in gesprek en luister naar wat ze te zeggen hebben.
Tip:
Heb je een probleem en zoek je een oplossing: benader dit problelem dan vanuit verschillende invalshoeken. Probeer zo veel mogelijk oplossingen te vinden voor je probleem. Hierbij maakt het niet uit of ze haalbaar zijn of niet.
Neem verschillende rollen aan en kijk dan hoe je, vanuit dat standpunt, het probleem zou oplossen. Hoe zou je grootste concurrent hier naar kijken en je partner (kinderen?). Doe alsof je een econoom bent (tenzij je dat natuurlijk echt bent), of antropoloog, bioloog, psycholoog, ingenieur, etc.
3. Wees je bewust van je omgeving.
Ik betrap me er vaak op dat ik dingen ‘gedachteloos’ doe. Nee, ik doe veel dingen in gedachten. Dus ik ben met mijn hoofd niet bij wat ik doe. Gistermiddag fietste ik naar de supermarkt. Waarschijnlijk is het goed gegaan, ik ben er gekomen. Maar ik heb niet opgelet, dat heb ik aan mijn automatische piloot overgelaten.
Juist het bewust zijn van je omgeving, om je heen kijken, kleine dingen zien die opvallen. Probeer meer tijd in te plannen om rust te nemen, na te denken en niks te doen. En als je iets doet, zoals werken, fietsen of afwassen, doe dit dan met aandacht.
We nemen niet meer de tijd om om ons heen te kijken en te zien wat er is en waar we zijn. Meer rust nemen, lummelen, helpt om dit bewustzijn te ontwikkelen.
Maar ook bewust rondlopen en begrijpen wat je ziet, werkt goed.
Wat vooroordelen met jouw automatische piloot te maken hebben
4. Omarm onzekerheid
Eén van de belangrijkste dingen die we kwijtraken als volwassen is de verrassing. We zijn zelden verbaasd over wat we zien. Terwijl een 2-jarige blij kan zijn met elk steentje dat zij vindt.
Dedain voor onbekendheid is sterk. Natuurlijk ken je de nieuwste plaat van Beyonce al, natuurlijk werk jij al met ChatGPT (of wat nu in is). Duh! Ik zal eens toegeven dat ik iets niet ken, weet of begrijp.
Maar onzekerheid hoort juist bij het leven. Natuurlijk, onzekerheid is geen prettig gevoel. En ons hoofd is zo geprogrammeerd dat hij zo snel mogelijk van dat onprettige gevoel af wil. Maar onzekerheid hoort wel bij het leven. Erken dat je iets niet weet of begrijpt en ga op onderzoek uit. We weten immers meer niet dan wel.
Mona Lisa in het Louvre (Parijs) – één van de bekendste, zo niet hét bekendste werk van Da Vinci.
5. Combineer Ratio en Fantasie
Hou op te denken dat je een rechter- en linkerhersenhelft hebt met aan de ene kant de ratio en aan de andere kant de emotie. En dat bij jou, omdat je een man/vrouw bent, die ene kant beter ontwikkeld is dan de andere. De hersenonderzoekers hebben dit idee al lang onderuit gehaald.
Onze ‘rationaliteit’ is niet wat in de hersenen zit, maar wat in onze cultuur zit: het is aangeleerd. Natuurlijk is de ene persoon wat slimmer in wiskunde of in taal dan de ander. En natuurlijk zijn vrouwen gemiddeld wat beter in communiceren en hun taalafdeling is wat beter ontwikkeld. Maar is dat een gevolg van onze cultuur waar vrouwen over de sociale contacten en opvoeding gaan of is dat een biologisch verschil?
We moeten ons verstand en onze fantasie/gevoel juist combineren en samen ontwikkelen.
6. Het gaat over geest én lichaam
Eric Scherder is een van de grote voorvechters van bewegen. Bewegen is goed voor ons lijf, maar zeker ons brein. (Hier is een youtube film waarin Eric Scherder uitlegt waarom bewegen zo goed is voor je brein en hier is een Max Masterclass die hij een aantal maanden geleden gaf.)
Het schijnt dat Leonardo da Vinci niet alleen een groot denker (en doener) was, maar ook een groot sportman. Creativiteit is niet alleen op een stoel zitten en denken, het is ook prutsen/fröbelen, kortom doen, maar zeker ook bewegen. Neem een hond, een racefiets of een sportschoolabonnement en beweeg.
7. Ga op zoek naar nieuwe verbindingen (in je hoofd)
Creativiteit gaat vooral over het combineren van dingen die eerst niet bij elkaar hoorden. Ik had 20 jaar geleden al bedacht dat je kunstwerken kon projecteren op je tv. Dat ziet er toch een stuk leuker uit dan naar zo’n groot, zwart scherm staren. Helaas heb ik het wel bedacht, maar er nooit iets mee gedaan (stom). En nu, 20 jaar later, promoot Samsung: The Art Frame. Een tv die kunst laat zien, als je geen tv kijkt tenminste.
Dus ga rustig ergens onder een boom liggen en laat je fantasie op hol slaan. Bedenk bijzondere combinaties.
Tip:
Bedenk zoveel mogelijk dingen die je met een baksteen kunt doen. Een bekend voorbeeld hoe je creatief denken kunt stimuleren.
Lees ook het boek “Steal like een artist” van Austin Kleon. Hij geeft adviezen hoe je creatieve vermogens te stimuleren.
