Vandaag is het internationale vrouwendag. Jarenlang heb ik dit genegeerd. Wat een onzin, er is toch ook geen internationale mannendag? Maar, dat blijkt toch iets te simpel te zijn. De positie van vrouwen is nog steeds een issue overal in de wereld. Laten we het nu NIET alleen over de economische factoren hebben, die de verschillen tussen mannen en vrouwen in stand houden. Laten we het vooral hebben over de culturele factoren die zorgen dat vrouwen (en mannen) niet hun eigen keuzes kunnen maken in hun leven. Want dat vind ik het allerbelangrijkst in het leven: vrouwen (en mannen) moeten hun eigen keuzes kunnen maken.

Economische factoren

Vandaag is het internationale vrouwendag en natuurlijk wordt daar ook door NOS.nl aandacht aan besteed. Het eerste artikel van de NOS gaat over het aantal vrouwen aan de top van bedrijven: te weinig. Daar kom ik zo op terug.

Maar eerst over vrouwen en de loonkloof (artikel). Vrouwen verdienen in het bedrijfsleven, na allerlei correcties, nog steeds ongeveer 7% minder dan mannen in soortgelijke functies en bij de overheid 5% minder. Al is dit verbeterd sinds 2008: 9% en 7%. In dit tempo duurt het dus nog 35 en 25 jaar voordat de lonen rechtgetrokken zijn.

Een van de oorzaken van de loonkloof is het feit dat vrouwen massaal in deeltijd werken en daar schijnen we allemaal heel tevreden over te zijn. De man werkt (bijna) fulltime en heeft op z’n hoogst een papadag. En de vrouwen hebben een baantje en staan om 3 uur bij school. De kinderen gaan maximaal 3 dagen naar de opvang (of nog fijner, naar oma) want anders is dat zo zielig. Zelfs vrouwen die hoogopgeleid zijn en kinderen hebben werken minder dan hun ook hoogopgeleide partners. Het feit dat dit gemeengoed is, maakt het anderhalfverdienermodel tot norm. En hiervan afwijken is lastig.

Economische redenen zijn mijns insziens niet de oorzaak van economische ongelijkheid van mannen en vrouwen. Het zit meer in onze cultuur.  Ook de verdeling van macht (binnen bedrijven) heeft hiermee te maken.

Vrouwen en macht

Het andere artikel op de website van NOS.nl gaat over het gebrek aan vrouwen aan de top van bedrijven. Wij bungelen als Nederland ergens onderaan in alle lijstjes qua vrouwelijke bestuurders en directeuren. Zelfs zogenaamde derdewereldlanden hebben vaak meer vrouwen in de politiek en de top van het bedrijfsleven/overheidsorganisaties dan Nederland.

En dat onze bedrijven minder macho en meer feminien zijn (aldus internationaal cultuuronderzoek van Hofstede) doet hier niets aan af.

Wat zegt dat eigenlijk dat er zo weinig vrouwen in de top van organisaties en bedrijven zitten?

Hier kan ik een verhaal schrijven over economische (on)zelfstandigheid van vrouwen en het belang hiervan. Natuurlijk is dit belangrijk. Het leven is simpel, als je meer verdient kun je zelfstandiger zijn: geld zorgt voor vrijheid.

Maar niet alleen dat, meer vrouwen aan de top betekent ook dat de macht in Nederland gedeeld wordt. Eerlijker verdeeld. Vrouwen gaan anders met een machtspositie om: hun ego is toch vaak wat minder groot. Ook zijn er minder vrouwelijke narcisten dan mannelijke. Vrouwen zijn eerder bereid hun macht te delen en anderen ook iets te gunnen. Het gaat ze vaak meer om de inhoud dan om het spel. Meer diversiteit betekent andere keuzes.

Verder betekent meer vrouwen aan de top meer en meer gevarieerde rolmodellen voor jonge mensen (van welke aard, kleur of religie). Niet voor niets is een (ietswat geromantiseerde) film over Ruth Bader Ginsburg, on the basis of sex, zo’n succes. Vrouwen leren, dankzij rolmodellen, dat het ook anders kan en mag!

Het allerbelangrijkste thema voor vrouwen (en mannen): vrijheid en ruimte om voor zichzelf te kiezen.

Zoals hierboven al gezegd, is economische onafhankelijkheid heel belangrijk voor vrouwen. Wereldwijd. Want dat kan ze iets bieden wat mijns inziens het allerbelangrijkste wat er is: vrijheid en ruimte om eigen keuzes te maken.

Maar alleen praten over economie als het over de positie van vrouwen gaat is mij te simpel. Veel te simpel. Hoe in een cultuur omgegaan wordt met vrouwen en de keuzes en mogelijkheden die ze hebben is veel, heel veel belangrijker.

Strijden voor vrouwenrechten gaat over culturele vrijheid, niet alleen over economische vrijheid.

Vrouwen moeten zich in elke land, in elke cultuur vrij kunnen bewegen in hun omgeving. En vrouwen (en mannen) moeten zichzelf mogen zijn. Het gaat er niet letterlijk om dat vrouwen mogen autorijden, topbestuurder worden of naar een voetbalwedstrijd kunnen. Het gaat er om dat vrouwen zelf mogen kiezen.

In elk aspect van het leven moet een vrouw zelf kunnen kiezen. Als een vrouw wil voetballen, dat moet dat kunnen. Als een vrouw (of man) zich anders wil kleden dan doet zij dat. Haar lichaam gaat alleen haarzelf aan, daar gaat een ander niet over. Een vrouw moet zelf kunnen bepalen of ze trouwt en met wie ze trouwt. En zelf kunnen bepalen of ze kinderen wil of juist niet.  Vrouwen moeten naar school kunnen, naar de universiteit.

Vrouwen moeten zelf bepalen of ze moeder, president, hoogleraar, kapster of zichzelf willen worden.

Vandaag, op internationale vrouwendag, kom ik op voor de (keuze)vrijheid van vrouwen (en mannen). En trouwens ook op alle andere dagen van het jaar. Jij toch ook?

Meer blogs lezen