Het gaat niet heel lekker op mijn werk. We hebben in ons team al een paar keer bonje gehad. Vorige week werd het echt te gek. Dus hebben we een overleg om hierover te praten. Aan het begin van de vergadering spreken we af dat we géén persoonlijke aanvallen doen.
Een van mijn collega’s komt later binnen en valt midden in het gesprek.
En hij gaat meteen vol in de aanval.
Ik ben de pineut!
Ik word zo boos, want dit is oneerlijk!
Graai mijn jas, sjaal en zware tas en loop de kamer uit. Terwijl ik weg loop, probeer ik mijn jas aan te doen. Wat natuurlijk niet lukt.
De voorzitter van de vergadering loopt achter mij aan: ‘Els, loop nou niet weg……
Goed ruziemaken is lastig
“In tegenstelling tot wat we vaak denken, kan ruzie een onderdeel zijn van een positieve relatie. Het betekent dat partners zich bekommeren om elkaar en hun relatie.” (bron: NRC)
Of we nu conflicten hebben in onze privérelatie of op ons werk, ruziemaken kan een positieve bijdrage hebben. Zolang ruziemaken maar gericht is op het vinden van een oplossing.
Mensen zijn heel slecht in ruziemaken, vooral omdat we in onze jeugd niet geleerd hebben hoe je dit goed kunt doen. We hebben vaak wel ruzies mee gemaakt, maar niet het oplossen of het goedmaken. Maar niet getreurd, effectief ruziemaken kan je leren.
Hier dus 6 tips.
Tip 1 – Aanvaard dat ruziemaken erbij hoort
Conflicten horen bij het leven.
Doe dan dus niet alsof ze niet bestaan.
Het is niet de afwezigheid van conflicten die het leven mooi maakt, maar het goed leren hoe er mee om te gaan.
Bron: blake & mouton en anderen
Tip 2 – Weet wat jouw stijl is
We hebben allen een andere manier om met conflicten en ruzie om te gaan. Er zijn conflictmijders, vechters, aanpassers, samenwerkers en compromiszoekers (oorspronkelijk bedacht door Blake & Mouton in de zestiger jaren).
En elke stijl kan op een bepaald moment heel effectief zijn. En dus op andere momenten totaal niet.
De vermijder:
Conflict? Onenigheid? Nee. Daar heb ik geen zin in.
Het conflicten vermijden lost vaak niets op.
Maar er zijn natuurlijk momenten dat het heel verstandig is om te vermijden. Als mensen ruzie met je zoeken in de rij van de supermarkt omdat ze vinden dat ze eerder waren, kan het prima werken als je je schouders ophaalt en ze voor laat gaan.
De vechter:
Is vooral gericht op het bereiken van zijn/haar doel. “als ik maar krijg wat ik wil”. Relatie is niet relevant.
Werkt prima als er snel iets besloten moet worden. De relatie komt later (of niet).
Werkt niet als het een onbelangrijke omstandigheid is (supermarkt) of als het belangrijk is dat de relatie goed blijft.
De aanpasser:
Houdt vooral rekening met wat de ander wil. Sluit (te) snel compromissen. Is (erg) gericht op harmonie.
Werkt prima bij onbelangrijke conflicten (wie voorrang heeft bij een kruispunt of in een supermarkt)
Als het echt gaat om het verdedigen van je eigen belangen (of dat van je afdeling/achterban) is aanpassen funest.
Samenwerker:
Sterk gericht op de relatie, maar ook op die inhoud. Samen zullen we er uit komen. Kan prima werken, maar dan moeten beide partijen dit willen. Kost vaak vooral tijd en dat heb je niet altijd.
Compromiszoeker:
Als je te snel een compromis sluit doe je jezelf te kort. Zie ook aanpassen.
Er zijn situaties dat je niet het optimale uit een discussie/conflict kunt halen. Dan is het beter te streven naar het maximaal haalbare.
Tip 3 – Kijk wat er achter de ruzie zit
De irritaties bij een conflict gaan niet over wat er de afgelopen dagen is gebeurd. Die bouwen zich op. En soms zijn ze er al jaren. Vaak onuitgesproken en genegeerd.
Het gaat dan niet meer over de inhoud. Maar over gedrag en belangen en emoties.
En ook vaak over patronen.
Patronen die uit je jeugd stammen.
Dus waarom loop ik weg? En ga niet de confrontatie aan? Ik had toch ook rustig kunnen zeggen: “we hebben afgesproken dat we niet op de persoon spelen.” Toch doe ik dat nu niet.
Tip 4 – Stop met verwijten
“Jij ruimte ook nooit dat aanrecht op.”
“Jij zeurt ook altijd over de troep: er zijn belangrijkere dingen in het leven. “
Met dit soort beschuldigingen lossen we niets op. De sfeer is verpest en waarschijnlijk ons humeur ook.
Wat we willen is het probleem oplossen of er mee leren leven. Probeer je zinnen niet met jij te beginnen, maar met ik of wij. En stop zeker met het woord altijd 😉
Tip 5 – praten helpt
Veel ruzie ontstaat in een periode van stress. Vaak zijn we al té lang door gegaan met wat we altijd deden.
Alleen werkt het niet (meer).
Praat over wat je dwars zit. En kijk hoe je samen tot een oplossing kan komen.
Ons team was te veel los zand en we waren te veel bezig met onze eigen dingen. We realiseerden ons te weinig wat de gevolgen voor het geheel zouden zijn.
Meer aangeven wat we willen en wat we van de ander nodig hebben.
En als je een team bent: werk dan ook samen.
Tip 6 – vergroot je ruzie-repertoire
Ik ben een vermijder en een aanpasser. Voor mij is de relatie vaak belangrijker dan een doel bereiken. Maar dat werkt niet altijd. Dus ik moet leren vaker mijn poot stijf te houden.
Mijn collega (je weet wel, van die persoonlijke aanval) moet misschien juist iets minder met zichzelf en iets meer met de ander bezig zijn. Misschien had hij eerst een vraag moeten stellen en er naar luisteren?
Wat zou jij kunnen leren?
Hoe ging het nu verder met je teamoverleg?
De voorzitter geeft in de gang aan dat hij mijn boosheid begrijpt.
Ik word rustiger en ga weer mee naar binnen.
Iedereen is duidelijk geschrokken van mijn reactie.
De jij-bakken blijven achterwege. We kunnen ‘gewoon’ met elkaar praten over wat ons dwars zit. Er worden goede afspraken gemaakt en intenties uitgesproken.
Een paar uur na de vergadering belt de collega mij. “Sorry”, zegt hij, “ik heb het druk gehad. Ik ben het nog niet met je eens, maar had het wel anders kunnen zeggen.” Ik aanvaard zijn excuses.
