“Recept voor een tevreden leven: vooral niet je dromen najagen”. Zo maakte Ernst-Jan Pfauth van De Correspondent mij woensdagochtend wakker.

Bij het wakker worden keek ik juist zo tevreden terug op de avond er voor: ik ben beëdigd als raadslid en dat vond ik toch wel leuk. Dus ik werd geprikkeld door de kop. Lees hier het stuk op De Correspondent.

Draai het eens om

Als je ontevreden, bang en potentieel ongelukkig wilt worden? Pieker dan veel en maak je vooral heel veel zorgen over de toekomst. Probeer je toekomst en je omgeving te beheersen en elk risico uit te bannen.

We kunnen de toekomst niet goed inschatten

Als ik mensen op de tv zie praten over asielzoekers, buutnlaanders (= een soort van Gronings) worden ze wel genoemd, zie ik vooral angst *). Angst voor de ander, maar vooral angst voor de eigen toekomst. Want wij mensen denken dat we de toekomst heel goed in kunnen schatten en daar anticiperen we op.

Helaas blijkt het tegendeel waar. We kunnen de toekomst totaal niet inschatten. Lees Stuiten op Geluk van Daniel Gilbert  of Ons Feilbare Denken van Daniel Kahneman er maar eens op na (beiden te vinden in je bibliotheek). De angsten of dromen die we verwachten blijken niet bewaarheid te worden.

En als ze toch werkelijkheid worden, is het eerder een kwestie van toeval en gebeurt het eerder ondanks je geweldige planning, dan dankzij.

*) kijk door de ogen van een ‘buitenstaander’ hoe geweldig we het hebben in Nederland (dus Noord-Europa): hoe ontevreden is Nederland echt.

If…..than…….

Laat ik maar iets opbiechten. Ik heb heel lang gedacht dat als ik een intelligente vrouw zou zijn, dat ik dan wel succesvol en bekend zou worden. En als ik dat bereikt zou hebben, dat het dan goed zou komen met mij.

Eerder niet.

Ik moest eerst iets bereiken en dan pas zou ik pas tevreden zijn.

Waarschijnlijk hebben jullie ook van die hardnekkige overtuigingen, waardoor je niet tevreden kunt zijn met wat je hebt.

Ik zal er nog eens een paar noemen: als ik maar met een (andere) man/vrouw getrouwd was, als ik maar in de Randstad/buitenland/de stad zou wonen, als ik maar die opleiding had gehaald, als ik maar een ander beroep had………………

Of nog ‘erger’ als we maar een ander kabinet hadden, als de overheid maar niet…., als de subsidie op….. maar niet afgeschaft was….

Ons hele systeem is doordrongen van deze onlogica.

Nee, nee, nee……….

Zo werkt het dus niet. Uiteindelijk gaat het er ons om dat we tevreden zijn (je mag het ook gelukkig noemen) met wat er nu is. Natuurlijk willen we er voor zorgen dat we dat ook tevreden zijn in de toekomst. Daarom bouwen we pensioen op, daarom stimuleren we onze kinderen om een goede opleiding te volgen en daarom maken we ons zorgen over wat er in de wereld gebeurt.

Maar we kunnen géén garanties krijgen over de toekomst en de dromen en angsten die we hebben over de toekomst zouden wel eens niet uit kunnen komen. En laten we helder zijn, we kunnen ook helemaal niet weten hoe onze toekomst er uit ziet. De vraag is wel, hoe gaan we met die onzekere, onbekende toekomst om.

Leg neer die hamer!

De oplossing kan zijn, om over alles onder controle te hebben en alles dicht te timmeren: elk risico op mislukken (want zo noemen we het) en problemen hopen we zo uit te bannen. Risicoma

nagement heet dat in het bedrijfsleven. Maar zo leren we niet om te met risico’s om te gaan, we denken dat er zo geen risico’s meer komen!

Tja, en dat gaat dus niet lukken.

Tegen risico’s kun je je niet wapenen, niet met je verstand of gevoel en ook niet met hamer en spijkers. Je kunt alleen zorgen dat je leert hoe je met risico’s om kunt gaan.

En wat moet je dan doen met die risico’s?

Door te vertrouwen op jezelf en op je eigen vaardigheden en door te vertrouwen op (de vaardigheden van ) andere mensen in je omgeving. Door te weten dat je niet zoveel invloed hebt op je omgeving en op de toekomst. En door te weten dat gelukkig zijn niet zo beïnvloed wordt door succes, status, geld, doelen en dromen. En zeker niet door te verwachten dat een ander je gelukkig maakt.

Wil je er meer over lezen? Lees de boeken van Nassim Nicolas Taleb, zoals De Zwarte Zwaan of  Antifragiel (dit is geen commerciële link, maar een link naar Wikipedia) maar eens. Dan weet je dat we risico’s niet kunnen uitbannen of voor kunt zijn. Je kunt er alleen mee leren omgaan.

Credits: De foto’s zijn van de Britse fotograaf Martin Parr en zijn zeer waarschijnlijk auteursrechtelijke beschermd. Ik ‘leen’ ze alleen en vind ze geweldig!